Endüstri Mühendisliği Alanında Uzmanlık Sınıflandırmaları

En son E/İM Kurultayı Danışma Kurulu Toplantısına gitmeden önce endüstri mühendisliği konularının nasıl sınıflandırılabileceği üzerine bir kez daha değerlendirme yapma ihtiyacı duydum. Eski/yeni YAEM’lerdeki sınıflandırmalardan, yerli/yabancı bölümlerin web sayfalarından yararlanmaya çalıştım. Bu arada ANSI (American National Standards Institute) kökenli iki kaynakta aşağıdaki sınıflamalara ulaştım. İlk bulduğum ANSI’nin EM terminolojisi üzerine bir sınıflandırmasıydı; şöyle oluşmuştu:

• Analytical Techniques & Operations Research
• Anthropometry & Biomechanics
• Computer & Information Systems
• Cost Engineering & Project Management
• Distribution & Marketing
• Employee & Industrial Relations
• Engineering Economy
• Facility Planning & Design
• Human Factors (Ergonomics) Engineering
• Management
• Manufacturing Systems
• Materials Processing
• Occupational Health & Safety
• Organization Planning and Theory
• Quality Assurance and Reliability
• Work Design and Measurement

İkincisi ise ANSI’nin IIE’ye (Institute of Industrial Engineering) standart geliştirme yetkisi verdiği kapsamın tanımlandığı sınıflandırmaydı:

• Biomechanics
• Cost Engineering
• Data Processing and Systems Design
• Distribution and Marketing
• Engineering Economy
• Faculty Planning
• Materials Processing
• Applied Mathematics
• Organization Planning and Theory
• Production Planning and Control
• Applied Psychology
• Work Measurement and Methods
• Human factors
• Wage Salary Administration
• Anthropometry
• Safety
• Occupational Health and Medicine

Geçen Kurultay’ın ardından öne çıkan bazı tartışmaları yerli yerine oturtmak için bu sınıflandırmanın önemli olduğuna inanıyorum. Çünkü V. Kurultay’ın programına göre, bir önceki gün için iki çalıştay ve kurultay süresince en az iki panel olacak. Çalıştayların olası konuları da şöyle tanımlandı:

"Endüstri Mühendisliği’nin Geleceği
EİM eğitim programları, çalışma yaşamında EİM uygulamalarının genel değerlendirilmesi, iyileştirmeye açık alanların, güçlü yönlerin belirlenmesi, dünyadaki EİM uygulamalarının değerlendirilerek ve EİM’lerin geleceği için ileriye dönük yapılabileceklerin belirlenmesi."

"Endüstri Mühendisliği’nin Yetki ve Sorumluluk Alanlarının Hayata Geçirilmesi
Diğer mühendislik alanlarında var olan uzmanlıkların incelenmesi, EİM’lerin yetki ve sorumluluk alanlarının netleştirilmesi, sağlanacak faydaların belirlenmesi, yetki ve sorumlulukların hayata geçirilmesi için yapılması gerekenlerin ortaya konulması, eylem planı oluşturulması.”

Bu ve benzeri konuları, gündemin oluşturulmasını; günlük yaşamın içindeki endüstri mühendisleri listEM gibi ortamlarda geçiştirirse, tarihe düşülen notlar da daha önceki Kurultay’ların düştükleri gibi olur. Daha önceki Kurultayların Tarihe hangi notları düştüğünü bilen bilir, merak eden öğrenir.
Yukarıdaki sınıflandırmalardan yola çıkmayı deneyebiliriz. Yapabiliyorsak, Türkiye koşullarına denk düşen sınıflandırmayı yapıp daha sonra da, bu alanlarda EM’nin iş dünyasının ihtiyaçlarını karşılama konusunda hangi noktada olduğunu, sorunlarını, çözüm olanaklarını belirlemeye çalışalım. Bunu nasıl bir yolla yapabileceğimize kafa yoralım. Belki yukarıdaki çalıştay gündemlerini daha sağlam bir biçimde tanımlamak, böylece de daha sağlam bir biçimde ilerlemek mümkün hale gelebilir. Pek küçük şeyler sayılmaz, ama ne dersiniz?